Dünya tedarik zincirinin değerini Kovid-19 salgını ile bir kez daha hatırladı. Kovid-19’un başladığı Çin’de limanlarda yüzde 20-50 arasında bir iş hacim düşüşü yaşandı. Ayrıca karantina önlemleri ile birlikte başta Asya limanları olmak üzere işlemler normalden çok daha uzun sürdü. Öte yandan virüsün yayılması ile kaçınılmaz olarak Avrupa’da da iş hacimleri ciddi oranlarda kayıba uğradı. Mayıs ve haziran aylarında ekonomilerini yeniden açan dünya küreselleşmenin ‘hayatta kalması’ için de tedarik zincirini kaldığı yerden devam ettirmek istiyor.

NORMALE YAKLAŞMA BAŞLADI

Nisan ayının başında limanlara gelen konteyner gemilerinde normale göre yüzde 41 kapasite ile çalışıldı. Bu rakam 4 Mayıs haftası itibarıyla konteyner gemileri için yüzde 68’e kadar çıkmış durumda. Diğer kargo gemilerinde ise neredeyse aynı tablodan bahsetmek mümkün. Nisan başında normal zamanların yüzde 41’i kapasite ile çalışılırken bu rakam mayıs itibarıyla yüzde 62’ye çıkmış durumda.

TÜRK LİMANLARI

Türkiye limanları için Türkiye Liman İşletmecileri Derneği’nin (TÜRKLİM) yaptığı bir araştırmaya göre de nisan ayında gemi uğrak sayılarında değişiklik olmadığını beyan eden limanların oranı genel kargo gemileri için yüzde 41, sıvı dökme yük gemileri için yüzde 38, konteyner gemileri için ise yüzde 33 düzeyinde. Kuru dökme yük için bu oran yüzde 29.  

İKİ GEMİDEN BİRİNE EKSTRA TEDBİR

Ayrıca konteyner gemileri için ilave tedbirler alan limanların oranı da nisan başında yüzde 49 iken bu rakam yüzde 9’lara kadar inmiş durumda. Yani her iki gemiden birine uygulanan ekstra tedbirleri artık 10 gemiden birine uygulanır hale geldi. Diğer kargo gemileri için de bu rakam aynı dönemde yüzde 47’den yüzde 7’ye kadar geriledi.

Yaşanan gecikmelerde de azalma var. Nisan ayında limanlarda konteyner gemilerine yüzde 42’lik bir gecikme yaşanırken bu rakam mayıs başı itibarıyla yüzde 18’lere kadar gerilemiş durumda. Diğer kargo gemilerinde ise yüzde 35 olan rakam yüzde 17’ye geriledi.

Türkiye’de ise limanlardan ‘ilave beklemeler oluşmadı’ diyen limanların oranı yüzde 38 ile yüzde 48 arasında değişiyor. Alınan tedbirler nedeniyle limanların önemli bir bölümünde 6 saat ve üzeri beklemeler yaşandı.

Tüm bu tablonun bir daha yaşanmaması için Kovid-19’dan bir yıl önce ‘smart trade better future’ (akıllı ticaret daha iyi gelecek) sloganı ile yola çıkan ve altyapısını da buna göre hazırlayan DP World, koronavirüs günlerinde de faaliyetlerine devam edebildi.

KÜRESEL TİCARET HAYATTA KALMALI

Ülkelerin birer birer içine kapandığı ve limanların sustuğu bir dönemde teknoloji ve insan kaynağının daha ‘akıllı’ olması da artık bir yeni norm olarak karşımıza çıkıyor. Gelecekte aynı sorunları bir daha yaşamamak için limanların, gemilerin ve diğer tüm taşıma ağının birbiriyle konuşabileceği bir nesnelerin interneti (IOT) altyapısı kurulmalı.

54 ÜLKE 80’den FAZLA TERMİNAL

54 ülkede 80’den fazla  deniz ve iç saha terminali ile faaliyet gösteren DP World, otomasyon, internete bağlı ekipmanları, nitelikli insan gücü, yapay zeka ve dataya dayalı yazılımları ile tedarik zincirinin hiç bozulmadan devam etmesini sağladı ve sağlıyor. Çünkü ortalama bir büyük konteyner gemisi 1 yılda içinde nihai ürün, hammadde ve yarı mamül olan 200 bin konteynerlik kargoyu taşıyor. Bu yüklere ev sahipliği yapacak limanların deniz, demiryolu ve kara yolu gibi her türlü taşımacılık moduna altyapı olarak sahip olması ve iç bölgelere taşınmasını sağlamak zorunda.

Tedarik zincirinin her halkasını teknolojik altyapı ile sağlayan DP World de ‘smart trade better future’ mottosunu anlatırken şu cümleleri kullanıyor: “DP World, bir sonraki sanayi devriminin ön saflarında yer almayı hedefliyor. Bugün faaliyet gösterdiğimiz 54 ülkenin her birindeki etkin ortaklıklarımız başarımızın temelini oluşturdu ve her zaman mevcut ilişkiler üzerine inşa etmeye ve yenilerini açmaya istekliyiz. Küresel iş yapma şeklimizi tamamen değiştirecek büyüyen ekonomik çeşitlilik ve teknolojik yenilikleri dört gözle bekliyoruz.”

          KOVİD-19 BULUT TEKNOLOJİSİ İLE AŞILDI

Dünya kovid-19 ile mücadelede yeni normlara hazırlanıyor. Limanlar ve denizcilik sektöründe de virüsün etkisine karşı bulut teknolojileri ve nesnelerin interneti altyapısının ne kadar önemli olduğu ortaya çıktı. Pandemi sürecinde online olmayan işlemler belirsizliği artırdığı gibi capex ve kaynak odaklı bir yapı yerine opex odaklı ve ölçekli bir şekilde maliyetlerin azalmasına yardımcı oluyor. Bu yolla yüzde 30’luk bir maliyet avantajı da sağlanmış oluyor. Birbiri ile konuşan sistemler sadece maliyet avantajı da sağlamıyor aynı zamanda müşteri memnuniyetinde ve zaman açısından da oldukça önemli bir avantaj sunuyor.

LİMANLAR BİRBİRİNE BAĞLI OLMALI

Terminal işletim sistemlerinin teknolojik altyapısının birbiri ile bağlantılı olması artık şart gibi. Çünkü sadece liman içi operasyon değil gemiler ile limanlar arasında, aynı zamanda limanların da kendi aralarında hızlı bir ağa sahip olmaları gerekiyor. Otomasyonun devamlılığı açısından küçük limanlardan büyük hub’lara kadar tüm limanlar birbiriyle anında iletişim halinde olmak zorunda.